Else Berg
"Berg, Else"
(Ratibor 1877- 1942 Auschwitz)
Else Berg is één van Nederlands' bekendste moderne kunstenaressen. Ze vestigde zich na lange verblijven in Berlijn en Parijs in 1911 in Amsterdam en exposeerde sindsdien op tentoonstellingen van verschillende kunstenaarsverenigingen. Hoewel Bergs moderne stijl de meeste critici niet aanstond, kwam ze er in het tijdschrift Memorandum (1913) redelijk vanaf, want hoewel het soort werk van Berg, Sluijters en Gestel een ‘ontkenning was van alle goede tradities door de eeuwen heen’, maakte de auteur wel een opmerking over de ‘knapheid der schilders’. Berg werkte in de eerste helft van de jaren '10 in een kubistische stijl. Ze verbleef met haar toekomstige echtgenoot Mommie Schwarz (1876-1942) en kunstenaarsvriend Leo Gestel op Mallorca, waar ze talloze schilderijen, aquarellen en tekeningen maakte die in stijl sterk aan die van Gestel doen denken: landschappen in heldere kleuren die door de opdeling van het onderwerp in kleurvlakken in hoge mate geabstraheerd zijn. Toen de kunstenaars na Mallorca Spanje aandeden keerde Gestel terug naar een meer figuratieve stijl, terwijl Berg in dezelfde trant bleef doorwerken. Haar palet veranderde echter wel: de grijze, bruine en groene tinten maakten plaats voor lichtere kleuren.
Enkele jaren later raakte Else Berg bevriend met Charley Toorop (1891-1955), onder wier invloed de kleuren in haar werk waren versomberd. De heldere roze, oranje en blauwe accenten bleef Berg echter wel gebruiken. Naast het kleurgebruik beïnvloedde Charley Toorop haar ook in de onderwerpkeuze: in navolging van Toorop, die in 1920 Belgische mijnwerkers had geschilderd, verbleef Berg in 1927 in hetzelfde gebied. Hoewel zowel Berg als Toorop de harde sociale omstandigheden in een realistische stijl verbeeldden, verschilden de resultaten toch sterk van elkaar. Waar het werk van Berg, ondanks dat haar sociale betrokkenheid niet in twijfel werd getrokken, vooral geprezen werd om de decoratieve waarde werd het werk van Toorop gewaardeerd om de directe verbeelding van de gevoelens van arbeiders in het algemeen. Berg verbleef tijdens de Eerste Wereldoorlog geregeld in Bergen, samen met Mommie Schwarz. In de jaren twintig en dertig maakte het echtpaar verschillende studiereizen, onder andere naar Joegoslavië en Turkije. In 1942 werden zowel Berg als Schwarz gedeporteerd. Ze kwamen beide om in concentratiekamp Auschwitz.
Zie het Studio 2000 Magazine, 2012 nr. 2 voor het artikel 'Else Berg was onafhankelijk en modern'
Naam: Else Berg
Geboren 1877
Overleden 1942
Schilder.